Olej do amortyzatorów - FAQ - lepkość, zamienniki, etc.
: 23.12.2011 17:07:33

Postanowiłem zebrać informacje na temat olejów do amortyzatorów w jednym miejscu oraz wyjaśnić niektóre terminy w tej kwestii.
Poniżej zamieszczam także tabelę porównawczą, która pomaga wybrać zamiennik dla "oryginalnych" [Fox, Manitou, Rock Shox, etc.] olejów stosowanych w amortyzacji rowerowej oraz szczegółowe karty technologiczne uznanych producentów olejów do amortyzacji.
Czynnikiem, który należy brać pod uwagę przy porównywaniu olejów jest lepkość [viscosity] zapisywana według standardu ISO w postaci: cSt@40°C / cSt@100°C / VI. Do wstępnego wyboru zamiennika i porównania olejów wystarczy pierwsza wartość w tabeli [cSt@40°C].
W niektórych kartach technologicznych można znaleźć także inną jednostkę lepkości: mm2/s.
1 Centistoke [cSt] = 1 Square Millimeter Per Second [mm2/s]
Podczas wyboru oleju warto również zwrócić także uwagę na inną wartość: współczynnik lepkości [viscosity index = VI], który wskazuje wpływ zmiany temperatury na lepkość oleju.
Niski współczynnik lepkości oznacza stosunkowo dużą zmianę lepkości wraz ze zmianami temperatury. Innymi słowy, olej staje się bardzo "rzadki" w wysokich temperaturach i niezwykle "gęsty" w niskich temperaturach.
Wysoki współczynnik lepkości oznacza stosunkowo niewielkie zmiany lepkości w szerokim zakresie temperatur. W praktyce: im większy współczynnik lepkości [VI], tym bardziej jednolite i spójne tłumienie podczas dużych zmian temperatury.
Wysoki współczynnik lepkości szczególnie ważny jest w tylnych amortyzatorach gdzie, ze względu na charakterystykę pracy tylnego zawieszenia, olej pracuje w wysokich temperaturach.
W przednich amortyzatorach zazwyczaj zmiany temperatur są mniejsze, co nie oznacza, że współczynnik lepkości nie ma tutaj znaczenia, np. podczas jazdy w niskich temperaturach.
Weight Oil vs. Viscosity
W wyborze oleju nie należy sugerować się lepkością [oil weight] oleju według standardu SAE [Society of Automotive Engineers], która najczęściej widnieje na etykiecie w postaci np. 2,5W, 7wt, etc. Dlaczego? Ponieważ olej do amortyzatorów 7wt jednego producenta może mieć taką samą lepkość [viscosity] jak olej 10wt innego producenta, np:
Fox Suspension Fluid 7wt - 31.82 cSt @ 40°C
Red Line Suspension Fluid 10wt - 30.40 cSt @ 40°C
Czym zastąpić oryginalny olej?
To najczęstsze pytanie i zmora początkujących domowych mechaników! Oczywiście każdy autoryzowany serwis będzie zalecał stosowanie oryginalnych i dedykowanych dla danej marki olejów. Wiadomo jednak, że ani Fox, ani Marzocchi ani żaden inny producent amortyzatorów nie ma swojej rafinerii i nie produkuje olejów na własny użytek. Najczęściej stosuje się tzw. "Product Rebranding" czyli po prostu produkt znanego potentata olejowego sprzedaje się jako dedykowany olej dla danej marki amortyzatorów: w innej [lub takiej samej] butelce, z inną etykietą, z logiem Fox, Marzocchi lub RockShox i oczywiście z nową, kilkukrotnie wyższą ceną. Np. Marzocchi używa przebutelkowanego oleju Golden Spectro Cartridge Fork Fluid.
Najważniejsze to dopasować lepkość naszego zamiennika do oleju oryginalnego. Oczywiście olej olejowi nierówny. Zarówno baza oleju [syntetyk, pół-syntetyk] jak i dodatki uszlachetniające, smarujące i antyspieniające powodują, że możemy odczuć mniejszą lub większą różnicę w działaniu amortyzatora po zastosowaniu takiego zamiennika. Ale jak mawiali starożytni rzymianie: na bezrybiu i rak ryba. Więc jeśli pod ręką nie mamy "oryginalnego" oleju możemy zerknąć na tabelkę poniżej i wybrać olej o podobnej lepkości innego producenta. Jeśli trudno nam dobrać daną lepkość nominalną możemy zmieszać dwa oleje różnej gęstości [tego samego producenta] aby otrzymać pożądaną lepkość [tabela mieszania poniżej].
Poniżej postaram się przedstawić gotowe rozwiązania lub zamienniki dla najpopularniejszych marek na rynku.
Marzocchi
Marzocchi 7,5W to nic innego jak olej Golden Spectro Cartridge Fork Fluid (125/150, Light), który ma lepkość: 26 cSt@40°C
Aby otrzymać taką samą lepkość jak Marzocchi 7,5W należy zmieszać oleje Motorex w następującym stosunku: 70% 5W i 30% 7,5W.
Tabela porównawcza olejów




Motorex Racing Forks Oils


Motul Fork Oil Factory Line


Golden Spectro Cartridge Fork Fluid


Silkolene Pro RSF


Torco RFF


Red Line Synthetic Suspension Fluids


Tabela mieszania olejów Motorex


c.d.n.